In een klap werd Exor onlangs de grootste aandeelhouder in Philips. De manier waarop dat gebeurde was hoogst ongebruikelijk. Via zakenbank Goldman Sachs werd een belang van ruim 12 procent verworven door een groot aantal aandelen Philips te lenen van andere aandeelhouders. De afwikkeling van die actie zal nog lang gevolgen hebben in de markt, maar welke is nog ongewis. Exor heeft verzuimd openheid te geven over de afspraken met Goldman Sachs hierover, hoewel deze zeer relevant zijn voor beleggers. De VEB wil openheid van zaken.
Sinds halverwege augustus is Exor, het beursgenoteerde beleggingsvehikel van de Fiat-familie Agnelli, de grootste aandeelhouder van Philips. Die status verwierf Exor ogenschijnlijk uit het niets.
Normaal gesproken is de opbouw van een dergelijk aandelenpakket te volgen via het register van substantiele deelnemingen van toezichthouder AFM. Beleggers hebben de plicht om een melding bij de AFM te doen als ze meer dan 3, 5 en 10 procent van de aandelen in een beursfonds verwerven.
Exor meldde op 14 augustus in een keer een belang van 15 procent. Minder dan 3 procent kocht Exor via de beurs, de overige ruim 12 procent werd aangeleverd door zakenbank Goldman Sachs dat een groot aantal aandelen Philips – meer dan 111 miljoen stuks - in een dag leende van andere aandeelhouders via een zogenoemde lending pool. Een lending pool is in feite een verzameling van aandelen die beschikbaar zijn voor uitlening. Deze aandelen worden in de regel gehouden door grote institutionele beleggers zoals beleggingsfondsen, pensioenfondsen en andere entiteiten, die ze tijdelijk uitlenen in ruil voor een kleine vergoeding.
Short sellers maken vaak gebruik van de faciliteiten van een lending pool. Lees meer over short selling.
De constructie die Goldman Sachs heeft opgetuigd is niet het einde van deze operatie. De zakenbank zal de ingeleende aandelen op enig moment weer moeten terug leveren en tegelijkertijd het belang van Exor op 15 procent moeten houden zoals contractueel klaarblijkelijk is bepaald. In een overeenkomst tussen Exor en Goldman Sachs zullen ook afspraken gemaakt zijn over de verdeling van risico’s in geval de koers van het aandeel Philips in de tussentijd substantieel stijgt. Goldman Sachs zal het risico hebben afgedekt met een derivatenconstructie maar hoe die eruit ziet is voor buitenstaanders onduidelijk.
De VEB vindt die situatie onwenselijk. Zo lang niet duidelijk is hoe de afwikkeling van de tijdelijke constructie plaatsvindt en wie welk risico loopt – Exor of Goldman Sachs – is voor beleggers onduidelijk welke markteffecten te verwachten zijn. Dit geldt voor de financiële impact bij het beursgenoteerde Exor en voor de handel in aandelen Philips, gedreven door acties van Goldman Sachs.
Onder de EU Marktmanipulatie Verordening is Exor verplicht om deze (voor)wetenschap te openbaren omdat het direct betrekking heeft op Exor en Philips en de handel in financiële instrumenten uitgegeven door beide uitgevende instellingen. Als de informatie openbaar wordt gemaakt, zou het waarschijnlijk een aanzienlijk effect hebben op de aandelenkoers van Exor en Philips.
Dat risico bestaat al sinds bekendmaking van de transactie via een persbericht op 14 augustus. Sinds die datum is Exor verplicht alle voorwetenschap over de transactie volledig te onthullen, inclusief de huidige en toekomstige financiële relatie met Goldman Sachs. Om incorrecte of vertekende prijsinformatie op de markt te voorkomen, moet Exor de essentiële informatie over zijn relatie met Goldman Sachs in de Philips-transactie openbaren.
Het is in het beste belang van alle belanghebbenden dat Exor en Goldman Sachs de afspraken tussen Exor en Goldman Sachs met betrekking tot de transactie van Philips zo snel mogelijk openbaar maken. De VEB heeft de partijen daar per brief toe opgeroepen. Ook heeft de VEB toezichthouder AFM in kennis gesteld van deze oproep.
Lees de brief van de VEB.
Exor heeft nog geen inhoudelijke reactie gegeven op de brief.